27th Annual Economist Government Roundtable / «Ο πιο σημαντικός στόχος μας είναι να υπερασπιστούμε τη δημοκρατία στον κόσμο» τόνισε σε συζήτηση στρογγυλής τράπεζας στο συνέδριο του Economist, στην Αθήνα, η πρώην πρωθυπουργός της Ουκρανίας Yulia Tymoshenko, ευχαριστώντας για τη στήριξη των δυτικών χωρών προς τη χώρα της, τους τελευταίους είκοσι μήνες. 

«Εξαιτίας αυτής της στήριξης η Ουκρανία συνεχίζει να μάχεται και να επιβιώνει και έχει γίνει πιο δυνατή» είπε η κ. Τιμοσένκο και πρόσθεσε:  

«Οι στρατιώτες, οι πολίτες της Ουκρανίας, με θάρρος σκοπεύουν να νικήσουν για να αποκαταστήσουν την αυτοκυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας. Μπαίνουμε σε ένα καινούργιο στάδιο του πολέμου, όπου έχουμε την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουμε πυραύλους για να πλήξουμε τις βάσεις των εχθρών πέρα από το δικό μας έδαφος. Τους τελευταίους είκοσι μήνες ανακτήσαμε επαρχίες, τη Χερσώνα, την οποία παράνομα η Ρωσική Ομοσπονδία την είχε θέσει υπό το δικό της έλεγχο. Είμαστε αποφασισμένοι να νικήσουμε. Θα νικήσουμε».

Η κ. Τιμοσένκο υποστήριξε ότι οι δημοκρατικές δυνάμεις πρέπει να είναι ενωμένες παντού στον κόσμο, ώστε να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά προκλήσεις από «αντιδημοκρατικά και ανελεύθερα καθεστώτα», συμπληρώνοντας ότι «πρέπει η αντίδραση να είναι συντονισμένη και πολύ πιο έντονη, με ηγεσία δυνατή από τη Δύση και την ΕΕ».

«Πολύ συχνά με ρωτούν, εάν θεωρώ ότι πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς θα αποσπάσει την προσοχή του κόσμου από τη Ουκρανία. Δεν θεωρώ ότι έχουμε δύο πολέμους, έχουμε έναν πόλεμο. Κατά των δικτατόρων και των ανελεύθερων καθεστώτων, εις βάρος των ελεύθερων ανθρώπων. Και θέλω να εκφράσω την υποστήριξη μου προς τον λαό του Ισραήλ που υπερασπίζεται το δικαίωμα του να ζει με ειρήνη. Το ίδιο και ο λαός της Ουκρανίας υπερασπίζεται το δικαίωμα του να ζει με ελευθερία» είπε η κ. Τιμοσένκο και πρόσθεσε:

«Η δημοκρατία πρέπει να νικήσει, οι απολυταρχίες να ηττηθούν. Να κερδίσουμε τη μάχη της δημοκρατίας απέναντι στις δικτατορίες και τα αυταρχικά καθεστώτα. Η νίκη πρέπει να είναι ξεκάθαρη, δεν μπορεί να περιλαμβάνει τις πενήντα αποχρώσεις του γκρι, πρέπει να είναι ξεκάθαρη, ασπρόμαυρη, να αγκαλιάζει τις αρχές μας. Ας πολεμήσουμε όλοι για την πραγματική νίκη για όλους».

Η κ. Τιμοσένκο ευχαρίστησε επίσης και τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, για την υποστήριξη προς την Ουκρανία και το λαό της. 

Ζόραν Ζάεφ: Σε πρώτο ρόλο ο διάλογος και η διπλωματία

Την καίρια σημασία που έχει ο διάλογος και η διπλωματία σε θέματα διενέξεων, υπογράμμισε ο πρώην πρωθυπουργός Βόρειας Μακεδονίας Zoran Zaev (Ζόραν Ζάεφ), φέρνοντας ως παράδειγμα τη Συμφωνία των Πρεσπών, ενώ αναφέρθηκε και στους πολέμους στην Ουκρανία και στη Μ. Ανατολή. 
 
«Είναι πραγματικά βάρβαρο αυτό που βλέπουμε στην Ουκρανία, στο Ισραήλ και στη Γάζα. Οι άνθρωποι εκλέγουν ηγέτες για να δρουν προληπτικά στις κρίσεις, ώστε να αποφεύγονται οι απώλειες ζωών» υπογράμμισε ο κ. Ζάεφ και πρόσθεσε: 

«Πρέπει να δείξουμε εγκράτεια και η διπλωματία και ο διάλογος να είναι προτεραιότητα. Οι απαντήσεις στα κρίσιμα ερωτήματα πρέπει θα δοθούν από τις προοδευτικές δυνάμεις του κόσμου και πρέπει να δοθούν σύντομα, ώστε να επικρατήσουν».

Ο κ. Ζάεφ υποστήριξε ότι η Συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί ένα «πρότυπο ειρηνικής επίλυσης διαφορών» μέσα από τη διπλωματία, σημειώνοντας τα οφέλη της για τη χώρα του, την ένταξη στο ΝΑΤΟ, την ενίσχυση της ευρωπαϊκής της προοπτικής και τη σύσφιξη των σχέσεων με την Ελλάδα και ευχαρίστησε και τον Αλέξη Τσίπρα για τη συμβολή του στην επίτευξη της συμφωνίας, αλλά και τον σημερινό πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για τη στάση του απέναντι στη συμφωνία «στο όνομα της φιλίας» ανάμεσα στις δύο χώρες.

«Η Συμφωνία των Πρεσπών που υπογράφηκε στο παρελθόν είχε στόχο να θέσει τα θεμέλια ενός σημαντικού μέλλοντος. Η επιτυχία δεν είναι εγγυημένη, αλλά πρέπει να κρατήσουμε ζωντανό το όραμα, μέσα από τον διάλογο, τις στιγμές που φαίνεται ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις». 

Ο κ. Ζάεφ τόνισε ότι η Ελλάδα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατηγικός εταίρος για τη χώρα του και ότι «υπάρχουν εργαλεία για δημοκρατικές λύσεις», επισημαίνοντας ότι αυτά μπορούν να βοηθήσουν και στην επίλυση των διαφορών της χώρας του με τη Βουλγαρία. Τέλος, σε σχέση με την ευρωπαϊκή προοπτική των δυτικών Βαλκανίων πρόσθεσε: 

«Η ΕΕ έχει πολλά εργαλεία, αλλά δεν τα χρησιμοποιεί. Εμείς πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει εναλλακτική στα Δυτικά Βαλκάνια από την ευρωπαϊκή προοπτική. Η έλλειψη δράσης οδηγεί σε διενέξεις».

«Η ειρήνη που πραγματοποιείται μέσα από τον διάλογο είναι καταλυτική» συνέχισε ο κ. Ζάεφ, επισημαίνοντας ότι το 2019, τρεις πρωθυπουργοί, της Αλβανίας, της Σερβίας και της Β. Μακεδονίας, υπέγραψαν συμφωνίες για περιφερειακή διασυνδεσιμότητα και συνεργασία και πρόσθεσε: 

«Η ελευθερία και η δημοκρατία είναι μέρος της ψυχοσύνθεσης των Βαλκανίων και όλοι θα είμαστε μαζί. Χρειαζόμαστε να αντισταθούμε στις απολυταρχίες και οι δημοκρατικές φωνές πρέπει να υπερισχύσουν παντού, για αυτό και οι συνεργασίες των προοδευτικών δυνάμεων είναι απαραίτητες για όλους μας». 

Αρμέν Σαρκισιάν: Να προσέξουμε τις συγκρούσεις στα μικρότερα κράτη - Οι επόμενες μπορεί να είναι μεγαλύτερες

Στις τραγικές εμπειρίες από τον πρόσφατο πόλεμο στον Καύκασο, αλλά και από την προηγούμενη πολεμική σύγκρουση ανάμεσα στη χώρα του και το Αζερμπαϊτζάν το 2020, αναφέρθηκε ο πρώην πρόεδρος και πρωθυπουργός της Αρμενίας, Armen Sarkissian (Αρμέν Σαρκισσιάν).

«Έχουμε πάνω από 100.000 πρόσφυγες από το Ναγκόρνο Καραπάχ στο έδαφος της Αρμενίας, υπάρχουν χιλιάδες νεκροί, πολύ περισσότεροι τραυματίες. Και το 2020, την εποχή του πολέμου μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, υπήρχαν, αλλά δεν υπήρξε τόση προσοχή από τη διεθνή κοινότητα» είπε ο κ. Σαρκισσιάν και πρόσθεσε: 

«Αυτό είναι και ένα μάθημα. Να δίνουμε προσοχή και στις μικρές συγκρούσεις γιατί οι επόμενες μπορεί να είναι πιο μεγάλες».

«Πάντα υπάρχει μια λύση, απλώς πρέπει να τη βρεις. Πρέπει η Αρμενία να βρει μια νέα λύση» συνέχισε ο κ. Σαρκισσιάν και συνέχισε: «Είναι πολύ σημαντικό η Ευρώπη να αποκτήσει μια ισχυρή ενιαία φωνή».

Ο κ. Σαρκισσιάν υπογράμμισε ότι «τα μικρά κράτη είναι σημαντικά, πολλά από αυτά είναι σε πάρα πολύ καλό επίπεδο δομημένα, με καλύτερο επίπεδο ψηφιοποίησης, καλύτερη οργάνωση» και πρόσθεσε: 

«Τα μικρά κράτη μετρούν. Πρέπει να σκεφτούμε, το λέω, ποια είναι τα συστατικά που κάνουν ένα μικρό κράτος επιτυχημένο.... Ας δούμε, πχ το Ισραήλ, μια χώρα της οποίας την επιτυχία ανέλυσα, αντιμετωπίζει σήμερα τόσο τραγικές στιγμές. Πιστεύω ότι κάποια μέρα πρέπει να γίνει η λέσχη των μικρών κρατών και να εκπροσωπούνται στους διεθνείς οργανισμούς, στους G7 και στους G20».

Ντόρα Μπακογιάννη: Χρειάζεται αλλαγή στον τρόπο που αντιδρούμε στην Ευρώπη σε θέματα εξωτερικής πολιτικής

«Στην Ευρώπη αντιδρούμε με πολύ αργό τρόπο» τόνισε στη στρογγυλή τράπεζα στο συνέδριο του Economist η πρώην υπουργός Εξωτερικών και βουλευτής της ΝΔ, Ντόρα Μπακογιάννη, σχολιάζοντας την υποτονική στάση που επέδειξε η ευρωπαϊκή διπλωματία, κατά το παρελθόν, σε μια σειρά από συγκρούσεις, στη Μ. Ανατολή, στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, στο Κόσσοβο, στην Ουκρανία, τις οποίες για μεγάλο χρονικό διάστημα θεωρούσε «παγωμένες».  

«Είχαμε συνηθίσει να έχουμε αυτές τις παγωμένες συγκρούσεις και σε τελική ανάλυση δεν κάναμε τίποτε. Η αμερικανική διπλωματία προσπάθησε, αλλά η ευρωπαϊκή ήταν ανύπαρκτη. Και αυτό θεωρώ ότι είναι κάτι το οποίο πρέπει να αλλάξει δραστικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο» είπε η κ. Μπακογιάννη και πρόσθεσε: 

«Χρειαζόμαστε περισσότερη ευθύνη από πλευράς Ευρώπης, πλήρη αλλαγή του τρόπου με τον οποίο αντιδρούμε σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και μια πλήρη αλλαγή για το πώς πρέπει να προσεγγίζουμε τα εθνικά μας θέματα. Πρέπει η Ευρώπη να λάβει αυτό το μήνυμα. Αν ο κόσμος αλλάζει και εμείς παραμένουμε αργοί με τις μακρές διαδικασίες για τη λήψη των αποφάσεων τότε πολύ γρήγορα θα βρεθούμε εκτός πλαισίου». 

Η πρώην υπουργός έφερε, ως παράδειγμα, τις  μεμονωμένες επισκέψεις Ευρωπαίων ηγετών, του κ. Μητσοτάκη, του κ. Σούνακ, του κ. Μακρόν, στο Ισραήλ, τονίζοντας ότι δεν υπήρξε μια ισχυρή και ενιαία «ευρωπαϊκή παρουσία» με «δυνατότητα επηρεασμού» της κατάστασης  και συνέχισε: 

«Γιατί συνέβη αυτό; Γιατί το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ευρώπη σήμερα είναι ο εθνικισμός. Ο εθνικισμός, σε συνδυασμό με τον λαϊκισμό. Αυτά τα δύο σε συνδυασμό είναι το χειρότερο σενάριο, που μπορεί να υπάρξει σε οποιαδήποτε χώρα. Και το τίμημα που πληρώνουμε για αυτό είναι πολύ υψηλό. Μιλήσαμε για τη συμφωνία των Πρεσπών. Όταν ο εθνικισμός συνδυαστεί με τον λαϊκισμό, για μας, κυρίως για μένα που είμαι μια παλιά πολιτικός, είναι το ευκολότερο πράγμα. Κάνεις μια ομιλία με χαρακτηριστικά λαϊκισμού και εθνικισμού, όλοι σε χειροκροτούν και είναι όλοι χαρούμενοι. Αλλά αυτό δεν είναι η απάντηση στο πρόβλημα». 

Υπενθύμισε, στον πρώην πρωθυπουργό της Β. Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ, ότι η ίδια ως υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι το 2008, είχε εναντιωθεί στην ένταξη της Β. Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, έχοντας «και τότε και τώρα κάποια ερωτηματικά», αλλά συμφώνησε μαζί του ότι η διπλωματία πρέπει να υπερισχύει και να δίνει έγκαιρα ικανοποιητικές λύσεις και υπογράμμισε: 

«Κι εγώ υπερασπίζομαι τη διπλωματία, όταν όμως είναι καιρός, όχι όταν είναι αργά. Και όταν η διπλωματία δεν υπερισχύει, το αποτέλεσμα στο τέλος είναι το χειρότερο δυνατό. Και τότε πρέπει να δράσεις, αφού έχει γίνει αιματοχυσία και πόλεμος». 

Η κ. Μπακογιάννη σημείωσε ότι η Ελλάδα μπορεί ως χώρα, εξαιτίας των παραδοσιακών της δεσμών με τις χώρες της Μέσης Ανατολής, να είναι ένας «τίμιος» μεσολαβητής σε ζητήματα διενέξεων στην ευρύτερη περιοχή, ενώ αναφέρθηκε και στην υποστήριξη της χώρας μας στην ευρωπαϊκή προοπτική των δυτικών Βαλκανίων, λέγοντας: 

«Τα Δυτικά Βαλκάνια δεν μπορούν να παραμένουν η μαύρη τρύπα της Ευρώπης, αν δεν το καταλάβουμε αυτό τώρα, πότε θα το καταλάβουμε; Πρέπει να κάνουμε κάτι με τα δυτικά Βαλκάνια και να το κάνουμε γρήγορα. Θεωρώ ότι τελειώνει ο χρόνος και πρέπει να τρέξουμε πολύ».