Defence Cooperation / Το Συμβούλιο εξέδωσε σήμερα σύσταση με την οποία αξιολογείται η πρόοδος των 26 συμμετεχόντων κρατών μελών όσον αφορά την εκπλήρωση των δεσμευτικότερων υποχρεώσεων που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο της μόνιμης διαρθρωμένης συνεργασίας (PESCO).

Το Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι τα συμμετέχοντα κράτη μέλη συνέχισαν να σημειώνουν πρόοδο στην αύξηση των αμυντικών δαπανών τους, με αύξηση κατά 12 % το 2023 και περαιτέρω προβλεπόμενες αυξήσεις για την περίοδο 2024-2025. Επιπλέον, το 25 % των συνολικών αμυντικών δαπανών που διατέθηκαν για επενδύσεις στον τομέα της άμυνας το 2022 χρησιμοποιήθηκε για την επιτάχυνση της προμήθειας των αναγκαίων δυνατοτήτων και της ανανέωσης των αποθεμάτων με την προμήθεια κυρίως ετοιμοπαράδοτων προϊόντων προς εξεύρεση άμεσων λύσεων.

Μέσω της PESCO, το Συμβούλιο αξιολογεί τις πρώτες επιπτώσεις του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας στις πολιτικές ασφάλειας και άμυνας των κρατών μελών, όπως καταδεικνύονται από τις αρχικές αλλαγές στα εθνικά σχέδια για τη διασφάλιση δυνατοτήτων για πολεμικές επιχειρήσεις μεγάλης έντασης, συμπεριλαμβανομένων των στρατηγικών παραγόντων διευκόλυνσης. Το Συμβούλιο σημειώνει μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη χρήση των ενωσιακών εργαλείων και πρωτοβουλιών για ανάπτυξη δυνατοτήτων και ενθάρρυνε τη συνεχή χρήση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας ως κύριου ευρωπαϊκού φορέα για κοινή ανάπτυξη δυνατοτήτων.

Στη σύστασή του, το Συμβούλιο ζητεί να καταβληθούν συνδυασμένες προσπάθειες για να αντιστραφεί η μείωση των δαπανών για έρευνα και τεχνολογία στον τομέα της άμυνας (από 1,7 % σε 1,1 %) και να διατηρηθεί η εστίαση στην ανάπτυξη και την καινοτομία, καθώς και στην από κοινού προμήθεια των αναγκαίων δυνατοτήτων. Αυτό θα συμβάλει στην επίτευξη της σωστής ισορροπίας μεταξύ της μακροπρόθεσμης καινοτομίας για μελλοντικές δυνατότητες και επαρκών ποσοτήτων στρατιωτικού εξοπλισμού και αποθεμάτων, μεταξύ άλλων με σκοπό την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας. Επιπλέον, το Συμβούλιο ζητεί εντονότερη ευρωπαϊκή συνεργατική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των ελλείψεων δυνατοτήτων και ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να επενδύσουν περισσότερο και πιο στοχευμένα, από κοινού.

Το Συμβούλιο ενθαρρύνει τα συμμετέχοντα κράτη μέλη να σημειώσουν περαιτέρω πρόοδο στην εφαρμογή των 20 δεσμευτικότερων υποχρεώσεων, με σκοπό την εκπλήρωση όλων των υποχρεώσεων έως το 2025, και να χρησιμοποιήσουν το πλαίσιο της PESCO παράλληλα με άλλες πρωτοβουλίες και διαδικασίες που σχετίζονται με την άμυνα, όπως το σχέδιο ανάπτυξης δυνατοτήτων (CDP), η συντονισμένη ετήσια επανεξέταση στον τομέα της άμυνας (CARD) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (ΕΤΑ). Επιπλέον, τα καλεί να προωθήσουν πιθανές νέες ευκαιρίες σε σχέση με τις κοινές προμήθειες στο πλαίσιο της PESCO.

Όσον αφορά τα 68 εν εξελίξει έργα, το Συμβούλιο εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι τα έργα PESCO παράγουν ήδη απτά αποτελέσματα σε τομείς όπως ο κυβερνοχώρος, τα μη επανδρωμένα συστήματα, η στρατιωτική κινητικότητα, η χημική, βιολογική, ραδιολογική και πυρηνική εποπτεία και οι ιατρικές υπηρεσίες, μεταξύ άλλων. Στο πλαίσιο διαφόρων έργων PESCO έχουν ληφθεί μέτρα για την ταχεία αύξηση της διαθεσιμότητας και της αποτελεσματικότητας των δυνατοτήτων τους ενόψει των προκλήσεων που ανέκυψαν λόγω του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Μερικά παραδείγματα είναι η αντιμετώπιση των μη επανδρωμένων εναέριων συστημάτων, η ιατρική υποστήριξη και η προστασία των θαλάσσιων υποδομών ζωτικής σημασίας.

Το Συμβούλιο αποφάσισε να δρομολογήσει τη στρατηγική επανεξέταση της PESCO με στάδιο προβληματισμού. Η στρατηγική επανεξέταση, η οποία πρόκειται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2025 το αργότερο, παρέχει σημαντική ευκαιρία για τη διαμόρφωση του μέλλοντος της PESCO και την προσαρμογή της στο γεωπολιτικό πλαίσιο, διατηρώντας παράλληλα τη φιλοδοξία. Η στρατηγική επανεξέταση της PESCO θα αναζωογονήσει και θα ενισχύσει την PESCO.
Ιστορικό

Η PESCO παρέχει ένα πλαίσιο για την αμυντική συνεργασία των συμμετεχόντων κρατών μελών που έχουν αναλάβει δεσμευτικότερες υποχρεώσεις το ένα έναντι του άλλου. Τα εν λόγω κράτη μέλη αναπτύσσουν από κοινού αμυντικές δυνατότητες, συντονίζουν τις επενδύσεις, ενισχύουν την επιχειρησιακή ετοιμότητα, τη διαλειτουργικότητα και την ανθεκτικότητα των ενόπλων τους δυνάμεων και συνεργάζονται σε έργα.

Στις 11 Δεκεμβρίου 2017, το Συμβούλιο εξέδωσε την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2017/2315 για τη θεσμοθέτηση μόνιμης διαρθρωμένης συνεργασίας (PESCO), η οποία καθορίζει τον κατάλογο των συμμετεχόντων κρατών μελών και προβλέπει ετήσια επανεξέταση από το Συμβούλιο της εκπλήρωσης των δεσμευτικών υποχρεώσεων των κρατών μελών. Τον Μάιο του 2023, η Δανία προσχώρησε στην PESCO και 11 νέα έργα προστέθηκαν στον κατάλογο, ο οποίος έχει πλέον 68 έργα PESCO συνολικά.