Civil servants: Κατάργηση μονιμότητας Παλιών & Νέων Υπαλλήλων!! Το Νέο Σχέδιο του Μαξίμου για το Δημόσιο - Πώς θα προχωρήσει η διαδικασία!!
Civil servants / Κατάργηση μονιμότητας Παλιών & Νέων Υπαλλήλων!! Το Νέο Σχέδιο του Μαξίμου για το Δημόσιο - Πώς θα προχωρήσει η διαδικασία!!
Civil servants / Κατάργηση μονιμότητας Παλιών & Νέων Υπαλλήλων!! Το Νέο Σχέδιο του Μαξίμου για το Δημόσιο - Πώς θα προχωρήσει η διαδικασία!!
Άρση της μονιμότητας στο Δημόσιο - Την πρόταση θα φέρει η κυβέρνηση μαζί με την αναθεώρηση του Συντάγματος και θα αφορά παλιούς και νέους υπαλλήλους - Ποια άλλα κρίσιμα μέτωπα ανοίγει το Μαξίμου
«Δημόσιο χωρίς μονιμότητα για παλιούς και νέους υπαλλήλους», είναι το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Τα ΝΕΑ» και κάνει λόγο για πρόταση της κυβέρνησης, ενόψει της επικείμενης αναθεώρησης του Συντάγματος, η οποία θα συνδεθεί με την αξιολόγηση. Η εφημερίδα επίσης τονίζει ότι έρχεται νομοθετική διάταξη και για την ένταξη της «ΑΙ» στο ελληνικό δημόσιο.
Το Μέγαρο Μαξίμου ρίχνει τροχιοδεικτικές βολές για μέτωπα που αναμένεται να ανοίξουν ίσως και πριν από την κατάθεση του προϋπολογισμού, και επισήμως σε κάθε περίπτωση στις αρχές του 2026. Ανάμεσά τους, η συζήτηση για άρση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης όχι απλώς κρατά στο τραπέζι το θέμα, αλλά, κατά πληροφορίες, το κλειδώνει ως το μεγάλο επίδικο σε μια διαδικασία για την οποία ο χρόνος μετράει αντίστροφα: εκείνη της συνταγματικής αναθεώρησης, που περιλαμβάνει δύο ψηφοφορίες σε δύο διαδοχικές Βουλές (στην τωρινή προτείνουσα και στην επόμενη αναθεωρητική) με ουσιαστικό ορίζοντα το 2028.
Η γαλάζια βάση εκκίνησης για την πέμπτη συνταγματική αναθεώρηση της Μεταπολίτευσης είναι η προεργασία του 2018 και ενημερωμένες πηγές λένε ότι οι διαφορές δεν θα είναι μεγάλες.
Αν κάτι αλλάζει, προδιαγράφοντας προκλήσεις, είναι η αναμενόμενη σκληρή αντιπαράθεση για το άρθρο 103 και οι θέσεις της κάθε πλευράς για τη μονιμότητα στο Δημόσιο, που κατοχυρώθηκε συνταγματικά από τον Ελευθέριο Βενιζέλο πριν από έναν αιώνα.
Στόχος οι κεντρογενείς ψηφοφόροι
Το θέμα έχει θίξει ο ΟΟΣΑ, με αναφορές σε νεοεισερχόμενους υπαλλήλους. Το Μαξίμου κάνει βήματα παραπέρα σε όλο το φάσμα του Δημοσίου και όλους τους υπαλλήλους -παλιούς και νεοπροσλαμβανόμενους σκοντάφτοντας στο Σύνταγμα-, ενώ επιδίωξη είναι να δοθεί και η δυνατότητα επιλογής ανώτατων στελεχών στο Δημόσιο από τον ιδιωτικό τομέα.
Για τον Πρωθυπουργό το μότο «άρση μονιμότητας» μπαίνει στον πυρήνα της επιχείρησης επανασύνδεσης με τους κεντρογενείς ψηφοφόρους. Την ώρα που το ΠΑΣΟΚ θα στέκεται απέναντι, ο Μητσοτάκης θα αποπειράται να ξεθολώσει την εικόνα του φιλελεύθερου μεταρρυθμιστή που θέλει να προβάλει. Ο διάβολος όμως κρύβεται στις λεπτομέρειες: δεδομένου ότι διαδικασίες απόλυσης εφαρμόζονται και σήμερα, από τη μία η αντιπολίτευση θα χρεώνει στη ΝΔ προσπάθειες πόλωσης με «πυροτεχνήματα», από την άλλη το μείζον είναι η ΝΔ να πείσει με σαφή διατύπωση προθέσεων. Στο επίκεντρο της επιχειρηματολογίας της μπαίνει η συνταγματική κατοχύρωση της «αξιολόγησης», αφού το ζήτημα της άρσης μονιμότητας, κατά τη γαλάζια πρόταση, συνδέει ευθέως ενδεχόμενη απόλυση υπαλλήλου με την αποδοτικότητά του.
Το πλαίσιο προτάσεών της περιλαμβάνει επίσης το άρθρο 86 περί ευθύνης υπουργών, το οποίο βρέθηκε στο επίκεντρο με αφορμή τα Τέμπη και τον ΟΠΕΚΕΠΕ – σε αυτό αναφέρθηκε ακόμα και η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας Λάουρα Κοβέσι –, το άρθρο16 για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, το άρθρο 24 για το περιβάλλον, τον σταθερό εκλογικό κύκλο, την επιστολική ψήφο κ.λπ.
Τι προβλέπει σήμερα το Σύνταγμα:
«Οι δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν οργανικές θέσεις είναι μόνιμοι εφόσον αυτές οι θέσεις υπάρχουν. Αυτοί εξελίσσονται μισθολογικά σύμφωνα με τους όρους του νόμου και, εκτός από τις περιπτώσεις που αποχωρούν λόγω ορίου ηλικίας ή παύονται με δικαστική απόφαση, δεν μπορούν να μετατεθούν χωρίς γνωμοδότηση ούτε να υποβιβαστούν ή να παυθούν χωρίς απόφαση υπηρεσιακού συμβουλίου, που αποτελείται τουλάχιστον κατά τα δύο τρίτα από μόνιμους δημόσιους υπαλλήλους».
Τρία σενάρια
- Ένα άρθρο δεν συγκεντρώνει 151 ναι. Αν ένα άρθρο δεν συγκεντρώσει ούτε 151 ψήφους, μένει εκτός από την επόμενη Βουλή που είναι αναθεωρητική.
- Ένα άρθρο συγκεντρώνει ανάμεσα σε 151-180 ναι. Αν ένα άρθρο λάβει από 151 έως 180 ψήφους, τότε στην επόμενη Βουλή το τελικό κείμενο πρέπει να λάβει πάνω από 180 ψήφους
- Ένα άρθρο συγκεντρώνει πάνω από 180 ναι. Αν στην προτείνουσα Βουλή, ένα άρθρο λάβει 180 ναι, τότε εγκρίνεται στην επόμενη Βουλή με 151 ψήφους.
Πώς θα προχωρήσει η διαδικασία
Ως προς τη διαδικασία, για να φτάσουμε στην αναθεώρηση του άρθρου 103 αυτή έχει πολλά στάδια.
Αυτή η Βουλή θα είναι η προτείνουσα και η επόμενη θα είναι η αναθεωρητική.
Η προτείνουσα Βουλή διαπιστώνει την ανάγκη αναθεώρησης και καθορίζει ειδικά τις διατάξεις που πρέπει να αναθεωρηθούν, ξεκινά η συζήτηση στην Επιτροπή και ακολουθεί η Ολομέλεια
Τέλη του 2025 αναμένεται η πλειοψηφία να προσδιορίσει και στο Κοινοβούλιο ποια άρθρα του Συντάγματος προτείνει για αναθεώρηση.
Η σκυτάλη περνάει στην Επιτροπή Αναθεώρησης για τα περαιτέρω, η πλειοψηφία θα διαμορφωθεί ένα κείμενο και πάνω σε αυτό θα αποφασίσει η Ολομέλεια.
Το «κυνήγι» των 180 ψήφων
Για κανένα δεν έχουν γίνει βολιδοσκοπήσεις μεταξύ κομμάτων. Ο Μητσοτάκης κοιτάζει στα πασοκικά έδρανα για το δύσκολο «κυνήγι» 180 ψήφων σε αυτή τη Βουλή, ωστόσο ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν θα τις χαρίσει στη ΝΔ. Διότι δεν θέλει να της δώσει την ευκολία (την προοπτική, ακριβέστερα) να ορίσει το περιεχόμενο των διατάξεων με 151 ψήφους στην επόμενη Βουλή. Κι αυτό το ξέρουν στην κυβέρνηση, εξ ού και οι επικριτές της λένε ότι η συνθήκη ενδεχομένως να επιτρέψει στον Μητσοτάκη προσώρας να «λαϊκίσει». Ακόμα και για το 86, που βρίσκεται και στην πασοκική λίστα (μαζί με το 90 για τη Δικαιοσύνη, το 101Α για τις Ανεξάρτητες Αρχές κ.ά.), πιθανότατα δεν θα υπάρξει ανταπόκριση. Συνεπώς μένει να κριθεί η επικοινωνιακή στρατηγική κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ήδη ο Μητσοτάκης επεξεργάζεται συγκρότηση task force εντός και εκτός Βουλής, μπροστά και πίσω από τις κάμερες. Προκαταρκτικές συνεννοήσεις έγιναν και εν αναμονή των αποφάσεων του Πρωθυπουργού θεωρείται βέβαιη η εμπλοκή του Γιώργου Γεραπετρίτη, του Ευριπίδη Στυλιανίδη, του Ανδρέα Λοβέρδου και μέσα από το Μαξίμου των Στέλιου Κουτνατζή και Παύλου Μαρινάκη.
Το ακραίο σενάριο μετατροπής των συμβάσεων
Ωστόσο σύμφωνα με ορισμένους νομικούς κύκλους η άρση της μονιμότητας στο δημόσιο θα μπορούσε να ερμηνευτεί και ως μετατροπή των συμβάσεων των δημοσίων υπαλλήλων σε συμβάσεις αορίστου χρόνου ή ακόμα σε συμβάσεις ορισμένου χρόνου (πχ 2 – 3 ετών, όπως ισχύει στις τοποθετήσεις κορυφαίων στελεχών σε ορισμένες υπηρεσίες του δημοσίου και στη συνέχεια αξιολόγηση και με βάση αυτή ανανέωση της σύμβασης ή όχι).
Νέα διάταξη για την ΤΝ
Παρασκηνιακά εξετάζεται κάτι ακόμα: διάταξη για την Τεχνητή Νοημοσύνη [ΤΝ]. Άλλωστε ο Πρωθυπουργός στην εκδήλωση παρουσίασης του συλλογικού τόμου που επιμελήθηκε ο Ευριπίδης Στυλιανίδης είπε με νόημα ότι δεν μπορούν να αγνοηθούν οι «σημαντικές επιπτώσεις» της ΤΝ «στην πολιτική και πολιτειακή μας οργάνωση». Η προεργασία αφορά προσθήκη νέου κεφαλαίου σε συνέχεια του υπάρχοντος άρθρου 5Α (Δικαίωμα στην πληροφόρηση), ώστε να κατοχυρωθούν βασικές αρχές για την «ηθική τεχνητή νοημοσύνη» και να θεσπιστεί Ανεξάρτητη Αρχή.
«Δημόσιο χωρίς μονιμότητα για παλιούς και νέους υπαλλήλους»
Το σχέδιο της κυβέρνησης είναι η αναθεώρηση του άρθρου 103 του Συντάγματος για την άρση μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων. Το θέμα μάλιστα το έχει ανοίξει πρώτος ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ήδη από τον Μάη του 2025 κατά τη διάρκεια συνάντηση του με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Τότε ο Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτήρισε την αλλαγή του άρθρου ως θεσμική κατοχύρωση της έννοιας της αξιολόγησης στο Δημόσιο, προκειμένου να επιβραβεύονται οι συνεπείς δημόσιοι υπάλληλοι και να απομακρύνονται όσοι συστηματικά δεν ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές της θέσης τους.
Η άρση της μονιμότητας στο Δημόσιο θα συνδεθεί με το νέο σύστημα αξιολόγησης που ήδη βρίσκεται σε εφαρμογή στο Δημόσιο. Οι «κακές» αξιολογήσεις για δημοσίους υπαλλήλους θα ανοίγουν την «πόρτα» της εξόδου από το Δημόσιο Τομέα.
Τι αναφέρει το άρθρο 103
Το άρθρο 103 του Συντάγματος αφορά αποκλειστικά τους Δημοσίους υπαλλήλους και σ’ αυτό αναφέρεται:
3. Οργανικές θέσεις ειδικού Επιστημονικού καθώς και τεχνικού ή βοηθητικού προσωπικού μπορούν να πληρούνται με προσωπικό που προσλαμβάνεται με σχέση ιδιωτικού δικαίου. Νόμος ορίζει τους όρους για την πρόσληψη, καθώς και τις ειδικότερες εγγυήσεις τις οποίες έχει το προσωπικό που προσλαμβάνεται.
4. Οι δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν οργανικές θέσεις είναι μόνιμοι εφόσον αυτές οι θέσεις υπάρχουν. Αυτοί εξελίσσονται μισθολογικά σύμφωνα με τους όρους του νόμου και, εκτός από τις περιπτώσεις που αποχωρούν λόγω ορίου ηλικίας ή παύονται με δικαστική απόφαση, δεν μπορούν να μετατεθούν χωρίς γνωμοδότηση ούτε να υποβιβαστούν ή να παυθούν χωρίς απόφαση υπηρεσιακού συμβουλίου, που αποτελείται τουλάχιστον κατά τα δύο τρίτα από μόνιμους δημόσιους υπαλλήλους. Κατά των αποφάσεων των συμβουλίων αυτών επιτρέπεται προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, όπως νόμος ορίζει.
5. Με νόμο μπορεί να εξαιρούνται από τη μονιμότητα ανώτατοι διοικητικοί υπάλληλοι που κατέχουν θέσεις εκτός της υπαλληλικής ιεραρχίας, οι διοριζόμενοι απευθείας με βαθμό πρεσβευτικό, οι υπάλληλοι της Προεδρίας της Δημοκρατίας και των γραφείων του Πρωθυπουργού, των Υπουργών και Υφυπουργών.
6. Οι διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων έχουν εφαρμογή και στους υπαλλήλους της Βουλής, οι οποίοι κατά τα λοιπά διέπονται εξ ολοκλήρου από τον Κανονισμό της, καθώς και στους υπαλλήλους των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των λοιπών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου.
7. Η πρόσληψη υπαλλήλων στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως αυτός καθορίζεται κάθε φορά, πλην των περιπτώσεων της παραγράφου 5, γίνεται είτε με διαγωνισμό είτε με επιλογή σύμφωνα με προκαθορισμένα και αντικειμενικά κριτήρια και υπάγεται στον έλεγχο ανεξάρτητης αρχής, όπως νόμος ορίζει.
Νόμος μπορεί να προβλέπει ειδικές διαδικασίες επιλογής που περιβάλλονται με αυξημένες εγγυήσεις διαφάνειας και αξιοκρατίας ή ειδικές διαδικασίες επιλογής προσωπικού για θέσεις το αντικείμενο των οποίων περιβάλλεται από ειδικές συνταγματικές εγγυήσεις ή προσιδιάζει σε σχέση εντολής.
8. Νόμος ορίζει τους όρους, και τη χρονική διάρκεια των σχέσεων εργασίας ιδιωτικού δικαίου στο Δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως αυτός καθορίζεται κάθε φορά, για την κάλυψη είτε οργανικών θέσεων και πέραν των προβλεπομένων στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 είτε πρόσκαιρων είτε απρόβλεπτων και επειγουσών αναγκών κατά το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2. Νόμος ορίζει επίσης τα καθήκοντα που μπορεί να ασκεί το προσωπικό του προηγούμενου εδαφίου. Απαγορεύεται η από το νόμο μονιμοποίηση προσωπικού που υπάγεται στο πρώτο εδάφιο ή η μετατροπή των συμβάσεών του σε αορίστου χρόνου. Οι απαγορεύσεις της παραγράφου αυτής ισχύουν και ως προς τους απασχολουμένους με σύμβαση έργου.
9. Νόμος ορίζει τα σχετικά με τη συγκρότηση και τις αρμοδιότητες του «Συνηγόρου του Πολίτη» που λειτουργεί ως ανεξάρτητη αρχή.
ΤΑ ΝΕΑ Έντυπη Έκδοση
